به گزارش پایگاه اطلاع رسانی رادیو تهران، حمزه علیپور، كارشناس حوزه جمعیت، با حضور در برنامه «گفتاورد» رادیو تهران و با اشاره به بند نخست سیاست‌های كلی جمعیت درباره ارتقای پویایی، بالندگی و جوانی جمعیت اظهار كرد: در این بند به‌صورت مشخص بر افزایش نرخ باروری بیش از سطح جانشینی تأكید شده است، اما نباید فراموش كرد كه جوانی جمعیت صرفاً یك عدد یا شاخص كمی نیست، بلكه مفهومی عمیق، چندبعدی و مرتبط با كیفیت زندگی اجتماعی است.

وی با بیان اینكه پدیده سالمندی جمعیت در ایران و بسیاری از كشورهای جهان با سرعت در حال گسترش است، افزود: جوانی جمعیت تنها به سن فیزیكی افراد محدود نمی‌شود، بلكه ابعادی همچون پویایی، خلاقیت، تحرك ذهنی و اجتماعی را نیز دربر می‌گیرد. ممكن است فردی از نظر سنی جوان نباشد، اما از نظر اندیشه و تلاش، كاملاً پویا و اثرگذار عمل كند.

این كارشناس حوزه جمعیت تصریح كرد: سیاست‌گذاری‌های جمعیتی معمولاً ناگزیر بر بُعد سنی و فیزیكی تمركز دارند، اما چالش اصلی از جایی آغاز می‌شود كه به زیرساخت‌ها و الزامات این سیاست‌ها توجه كافی نمی‌شود. بدون در نظر گرفتن منابع مالی، شرایط اقتصادی و امكانات اجتماعی، صرف تأكید بر افزایش جمعیت نمی‌تواند به نتیجه مطلوب منجر شود.

علیپور ادامه داد: هر برنامه‌ریزی كلان نیازمند دكترین مشخص و متناسب با شرایط داخلی و بین‌المللی كشور است. اگر صرفاً بر افزایش عددی جمعیت تمركز كنیم و از بسترهای حمایتی آن غفلت شود، نتیجه‌ای جز افزایش مشكلات اجتماعی و اقتصادی به همراه نخواهد داشت.

وی با اشاره به نقش جوانان در جایگزینی نسل سالمند گفت: جوان پویا قرار است موتور محرك جامعه در حوزه‌های اقتصاد، فرهنگ، سیاست و حتی امنیت ملی باشد، اما این نقش زمانی محقق می‌شود كه فرد از كودكی در محیطی سالم، پویا و امیدبخش رشد كرده باشد. جوانی كه فاقد مهارت، انگیزه و امید است، نمی‌تواند بار مسئولیت‌های جامعه‌ای در حال تحول را بر دوش بكشد.

این كارشناس حوزه جمعیت با تأكید بر اینكه پویایی از دوران كودكی آغاز می‌شود، خاطرنشان كرد: خانواده، مهدكودك، مدرسه و نظام آموزشی در شكل‌گیری ذهنیت كودك نقش اساسی دارند. رشد در محیطی امن، شاد و خلاق، زمینه‌ساز تربیت نسل پویا در آینده است و این امر نیازمند سیاست‌گذاری هوشمندانه و سرمایه‌گذاری مستمر است.

علیپور با اشاره به تأثیر سیاست‌های كلان داخلی و خارجی بر موضوع جمعیت گفت: جایگاه و قدرت كشور در عرصه بین‌الملل، به نیروی انسانی جوان و كارآمد وابسته است؛ نیرویی كه امروز در حال شكل‌گیری و تربیت آن هستیم و كیفیت این سرمایه انسانی، آینده كشور را رقم می‌زند.

وی درباره تغییر سبك زندگی و تأثیر آن بر ازدواج و فرزندآوری تصریح كرد: نمی‌توان انتظار داشت سبك زندگی امروز دقیقاً مشابه نسل‌های گذشته باشد. شرایط اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی تغییر كرده و جوان امروز با دغدغه‌های متفاوتی روبه‌روست. نادیده گرفتن این واقعیت‌ها، اثربخشی توصیه‌ها درباره ازدواج و فرزندآوری را كاهش می‌دهد.

این كارشناس حوزه جمعیت با بیان اینكه زندگی همواره تركیبی از سختی و لذت است، گفت: تفاوت در این است كه برخی سختی‌ها به رشد و رضایت منجر می‌شود و برخی دیگر به فرسایش و رنج. این نگاه باید در نظام آموزشی و فرهنگی نهادینه شود تا جوانان بدانند پذیرش مسئولیت، لازمه رسیدن به رضایت پایدار است.

علیپور در پایان با انتقاد از فشار مضاعف بر زنان در سیاست‌های جمعیتی فعلی اظهار كرد: در شرایط فشار اقتصادی، بسیاری از زنان ناچار به اشتغال خارج از خانه هستند و هم‌زمان از آن‌ها انتظار می‌رود نقش مادری و تربیتی خود را نیز به بهترین شكل ایفا كنند، بدون آنكه حمایت‌های شغلی و اجتماعی كافی وجود داشته باشد.

وی در گفت‌وگو با رادیو تهران افزود: اگر قرار است زنان به فرزندآوری تشویق شوند، باید امنیت شغلی، مرخصی زایمان مناسب و حمایت واقعی از مادران شاغل در عمل فراهم شود؛ در غیر این صورت، فاصله میان شعار و اجرا افزایش یافته و اعتماد اجتماعی آسیب خواهد دید.


«گفتاورد» را جمعه‌ها ساعت 16 بشنوید.

مخاطبان در سرتاسر دنیا از طریق وب سایتWWW.RADIOTEHRAN.IR ضمن استفاده از پخش زنده شبكه، در جریان آخرین خبرهای رادیو تهران قرار بگیرید.
كانال رادیو تهران را در پیام رسان بله به نشانی radiotehranplus@ جستجو كنید.
علاقه‌مندان می‌توانند برنامه‌های رادیو تهران را از اپلیكیشن ایران صدا دریافت كنند.
*هرگونه بهره برداری و استفاده از محتوای پایگاه اطلاع رسانی رادیو تهران تنها با ذكر منبع مجاز است.