به گزارش پایگاه اطلاع رسانی رادیو تهران، كاهش باروری در تمام كشورهای جهان، ناشی از شاخص‌های توسعه افزایش تحصیلات، كاهش بیكاری، افزایش آموزش عالی زنان و اشتغال، توسعه وسایل ارتباط‌جمعی و همچنین سیاست‌های كنترل موالید و توزیع وسایل پیشگیری از بارداری، باعث كاهش باروری شده است.

شهلا كاظمی پور،عضو هیات علمی جمعیت‌شناسی دانشگاه تهران و متخصص جمعیت در گفتگو با پارك شهر رادیو تهران، گفت: جمعیت ازنظر ساختاری به سه گروه كمتر از 15 سال، 15 تا 64 سال و بالای 65 سال تقسیم می‌شود.

وی افزود: اگر بیش از 40 درصد جمعیت یك كشور كمتر از 15 سال سن داشته باشند این كشور جمعیت جوانی دارد. اگر دو سوم جمعیت كشور بین 15 تا 64 سال باشد آن كشور در پنجره جمعیتی قرار دارد یعنی جمعیت فعال زیادی دارد و اگر بالای 7 درصد جمعیت كشور سالخورده یعنی بالای 65 سال باشد می‌گویند این كشور به سمت سالخوردگی می‌رود.

كاظمی با اشاره به اینكه سالخوردگی 3 مرحله دارد، گفت: 7 تا 14 درصد سالخوردگی در مرحله اول، 14 تا 21 درصد مرحله دوم از 21 درصد بالاتر مرحله سوم است. ایران در دهه اول انقلاب در مرحله جوانی جمعیت قرار داشت و بالای 40 درصد جمعیتش كمتر 15 سال بود. از سال 1385 به بعد كشور وارد مرحله پنجره جمعیتی شده است یعنی هم‌اكنون ما در مرحله پنجره جمعیتی قرار داریم كه حدود 15 سال آن سپری‌شده است و 15 سال آن باقی‌مانده است.

عضو هیات علمی جمعیت‌شناسی دانشگاه تهران افزود: تقریبا در دو سه سال اخیر وارد مرحله اول سالخوردگی جمعیت شدیم یعنی بیش از 7 درصد جمعیت كشور سالخورده هستند، به‌تدریج از پنجره جمعیت خارج‌شده و وارد مرحله دوم و سوم سالخوردگی می‌شویم.

كاظمی با تاكید بر اینكه كاهش باروری در تمام كشورهای جهان، ناشی از شاخص‌های توسعه بوده است، گفت: افزایش تحصیلات، كاهش بیكاری، افزایش آموزش عالی زنان و اشتغال آنها، توسعه وسایل ارتباط جمعی و همچنین سیاست‌های كنترل موالید و توزیع وسایل پیشگیری از بارداری باعث كاهش باروری و ورود كشورها به مرحله پنجره جمعیتی بود. بسیاری از كشورهای آسیای جنوب شرقی 30 سال قبل از كشور ما وارد مرحله پنجره جمعیتی شدند، اگر این مرحله را مدیریت نكنیم به‌تدریج از پنجره خارج‌شده و به سمت سالخوردگی سوق پیدا خواهیم كرد.

این كارشناس جمعیت گفت: عده‌ای به مسائل اقتصادی استناد می‌كنند و عنوان می‌كنند به دلیل تورم و مسائل اقتصادی نمی‌توانند هزینه‌های فرزند داری را متحمل شوند درصورتی‌كه من همیشه عنوان كردم موضوع اصلی موارد فرهنگی است. در اصل آستانه فكری والدین به سمتی سوق پیداكرده است كه به كیفیت زندگی خود و فرزندشان فكر می‌كنند. بسیاری به دلیل داشتن تحصیلات عالیه ازدواج و فرزند آوری را به تاخیر می‌اندازند و در شرایطی تنها به یك یا دو فرزند اكتفا می‌كنند، اینها همه موارد فرهنگی و ناشی از تغییر تفكرات افراد است.

وی در ادامه افزود: برای حل این معضل در كشور، راهكارهای 30 كشور مختلف كه این بحران را پشت سر گذاشته‌اند مطالعه شده و بخشی از سیاست این كشورها، در طرح جوانی جمعیت كشورمان پیش‌بینی‌شده است ولی وجه تمایز ما با آن كشورها تورم و مشكلات اقتصادی است. معتقدم دولت‌مردان ما در كنار اجرای طرح جوانی جمعیت باید بحث امنیت اقتصادی و اجتماعی را مدنظر قرار دهند. اقتصاد با امنیت اقتصادی فرق دارد ممكن است خانواده‌های مرفه به دلیل عدم امنیت اجتماعی و اقتصادی تمایلی به فرزند آوری نداشته باشد.

كاظمی پور در خصوص تاثیرات شیوع كرونا بر نرخ باروری در كشور گفت: بر اساس شاخص تمپو ممكن است فرزندآوری در مقطعی بر اثر واقعه‌ای كاهش پیدا كند ولی پس‌ازآن واقعه وضعیت به شرایط قبل باز می‌گردد. 15 ماه پس از كرونا باروری كاهش پیدا كرد ولی ممكن است در آمارهای بعدی شاهد افزایش باروری باشیم.

تحقیقات همیشه نشان می‌دهد خانواده‌های ایرانی تمایل به داشتن 2 تا 3 فرزند دارند ولی به خاطر بهبود كیفیت و كمال‌گرایی فرزند آوری را به تاخیر می‌اندازند. اگر امنیت اقتصادی به وجود بیاید شاید این تاخیر از بین برود.


مخاطبان در سرتاسر دنیا از طریق وب سایتWWW.RADIOTEHRAN.IR ضمن استفاده از پخش زنده شبكه، در جریان آخرین خبرهای رادیو تهران قرار بگیرید.
ما را در اینستاگرام و دیگر شبكه‌های اجتماعی با شناسه tehraan360@ پیدا و همراهی كنید.
همچنین علاقه‌مندان می توانند برنامه های رادیو تهران را از اپلیكیشن ایران صدا دریافت كنند.

*هرگونه بهره برداری و استفاده از محتوای پایگاه اطلاع رسانی رادیو تهران تنها با ذكر منبع مجاز است.