به گزارش پایگاه اطلاع رسانی رادیو تهران، وحید عیدگاه طرقبه ای استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران با حضور در برنامه گفتاورد رادیو تهران درباره فردوسی گفت: این شاعر از طبقه دهقان‌زادگان در خراسان بود كه در آن زمان گرایش‌های ملی داشتند.

عیدگاه در پاسخ به اظهارات برخی مبنی بر نژادپرست بودن فردوسی گفت: شناساندن و شناختن شاهنامه می‌تواند به اینگونه اظهار نظرها پاسخ دهد. متاسفانه برخی به دلیل ناآگاهی و برخی دیگر به دلیل منافع شاهنامه را به طور خاص و عناصر ملی را به طور عام نكوهش می كنند.

او افزود: اگر فردوسی نژادپرست بود بزرگان دیگر اقوام را ستایش نمی‌كرد. او در شاهنامه شاهان و پهلوانان دیگر را ثبت و ستایش می‌كند و در عین حال گاه پهلوانان ایرانی را برای كار نادرست نكوهش كرده است.

این استاد زبان و ادبیات فارسی تصریح می‌كند: البته عنصر نژاد، عنصر منفی نیست؛ بزرگ زاده بودن ، پرورش خوب داشتن، با فرهنگ بودن، از طبقه دانش و ادب بودن ضد ارزش نیست.

در ادامه امیر دبیری مهر، كارشناس این برنامه با بیان اینكه شخصیت های محوری در شاهنامه اغلب اسطوره ها هستند و ژانر روایت این اثر منظوم، افسانه و داستان است، گفـت: البته این دلیلی بر این مساله نیست كه این كتاب و داستان هایش با واقعیت زندگی ما ارتباطی ندارد. تعبیر شخصی من این است كه روایت های شاهنامه عینیت زندگی بشر است و علت داستان بودنش جذابیت و نقالی بودن آن است.

او افزود: فردوسی در شاهنامه برندسازی كرده و رستم وسهراب را در جبهه حق و باطل قرار داده و ارزش های اخلاقی و انسانی و همینطور رذیلت های اخلاقی مثل دروغ گویی و بی‌رحمی را درشخصیت های منفی قرار داده است.

به گفته دبیری مهر این كتاب داستان گفته و با زبان داستان با مخاطب سخن می‌گوید چرا كه با خواندن شاهنامه‌گویی آدمهای پیرامون محیط زندگی خود را می بینیم.

عیدگاه با تایید این مطلب گفت: آن زمان ایرانیان فرزندان خود را به نام های آرش، سیاوش، گردافرید، بیژن و تهمینه نامگذاری می‌كردند و سپهر فرهنگی ایران این اسامی وجود داشت و مردم این اسامی را دوست داشتند بنابراین فردوسی با هوشمندی این اسامی را انتخاب كرده و داستان ها را اینگونه روایت می‌كند.

به گفته او داستان های شاهنامه برای مردم در قرن ششم و هفتم افسانه نبوده است بلكه برای مردم زنده، واقعی و جدی بوده است.

او درباره جامعیت شاهنامه در بُعد زمانی گفت: فردوسی افراد را طوری كنار هم قرار می‌داده كه در بزنگاههای اخلاقی قرار این نكات اخلاقی آنها بروز كند و این كشش را برای هر مخاطبی در هر عصری ایجاد می‌كند و خاص به یك دوره زمانی نیست.
او افزود: تفاوت در واكنش های انسان ها و انتخاب های آنها در بزنگاه ها ماهیت انسان های والا و معمولی را مشخص می كند.

او در مجموع نگاه فردوسی در شاهنامه را نگاهی والا توصیف كرد و گفت: حتی نگاه او به خدا نیز سطحی نیست و معترف به عجزهای انسان برای شناخت او است؛ كزین برتر اندیشه برنگذرد؛ بیانگر همین مهم است.
این استاد زبان و ادبیات فارسی شاهنامه را كارخانه تربیت انسان دانست و گفت: بر اساس آموزه های شاهنامه جوان ایرانی برای به دست آوردن نام بر مبنای خرد زندگی می‌كند.

او با بیان اینكه قبل از فردوسی قله ای برای شعر و ادب فارسی نبوده گفت: پیش از او در شعر فارسی رودكی كه كارنامه درخشانی دارد زیست می‌كرده اما متاسفانه شعر زیادی از او باقی نمانده است. فردوسی با كیفیت و كمیت بسیار بالا سرمشقی برای شاعران دیگر به جا گذاشته است. به گفته عیدگاه ،اسدی طوسی نیز بعد از فردوسی «گرشاسب نامه» بی نظیر را سروده است.

او به عنوان پیشنهاد و راهكار برای نسل جوان و هر ایرانی كه تمایل داشته باشد با شاهنامه بیشتر آشنا شود و انس بگیرد، گفت: در ابتدا باید شاهنامه را مكرر خواند، دوم اینكه فردوسی را حذف كنید ببینید با چیزی در دنیا سر بلند می‌شوید؟ با دنا پلاس و فوتبال؟! ببینید چه چیزی دارید كه آمریكا و تركیه بهتر از آن را نداشته باشند . شاهنامه و فردوسی پشتوانه ای است كه همه ندارند و مختص به ماست.

مخاطبان در سرتاسر دنیا از طریق وب سایتWWW.RADIOTEHRAN.IR ضمن استفاده از پخش زنده شبكه، در جریان آخرین خبرهای رادیو تهران قرار بگیرید.
ما را در اینستاگرام و دیگر شبكه‌های اجتماعی با شناسه tehraan360@ پیدا و همراهی كنید.
همچنین علاقه‌مندان می توانند برنامه های رادیو تهران را از اپلیكیشن ایران صدا دریافت كنند.

*هرگونه بهره برداری و استفاده از محتوای پایگاه اطلاع رسانی رادیو تهران تنها با ذكر منبع مجاز است.